W dniach 27 czerwca – 1 lipca 2018 r. przedstawiciele szkolnego koła naukowego „TechnoZone” uczestniczyli w europejskich finałach konkursu „CanSat 2018”. Odbywał się on na atlantyckim archipelagu Azory na wyspie Santa Maria. Konkurs polegał na zaprojektowaniu i zbudowaniu CanSata – minisatelity o rozmarach małej puszki po napojach. Nasza drużyna – CanSatieros Team” stworzyła misję kosmiczną, podczas której wystrzelony rakietą lądownik, dostarczył na powierzchnię ziemi łazik planetarny. Podczas misji naziemnej zbierał on dane naukowe i wysyłał je drogą radiową do stacji bazowej. Po finałach krajowych nasi uczniowie zbudowali swojego CanSata od nowa. Dzięki temu konstrukcja stała się bardziej niezawodna.

I wszystko zapowiadało się wspaniale, lecz jedna rzecz nie dawała spokoju. Otóż bardzo duża odległość do Azorów spowodowała, że cena biletów lotniczych była poza zasięgiem szkoły. Ku naszej radości firma Hutchinson sfinansowała przeloty dla części drużyny, dzięki czemu CanSatieros Team mógł się stawić na Azorach w komplecie. Kolejny raz mogliśmy liczyć na nasz zakład patronacki.

Finały europejskie zaczęły się 28 czerwca 2018 r. na wyspie Santa Maria. Nazajutrz po przylocie o godz. 8.00 odbyła się w pobliskim miasteczku (Villa do Porto) w miejskiej bibliotece, ceremonia otwarcia, podczas której zaprezentowane zostały zespoły z całej Europy i Japonii. Nasz zespół przedstawił wykonany przez siebie film promocyjny, który w innowacyjny i ekscytujący sposób prezentował drużynę i jej cele.

Po ceremonii wszystkie zespoły podczas 7-minutowej prezentacji przedstawiały dla członków jury cele swoich misji. Następnie wszyscy udali się do zlokalizowanej w pobliżu lotniska strefy kampanii startowej, w której pod wielkim namiotem zorganizowane zostały stanowiska techniczne dla poszczególnych drużyn.

W tym dniu odbywały się próbne loty dronem, podczas których mierzona była prędkość opadania poszczególnych CanSatów. Jeśli próba wypadła negatywnie, dany zespół musiał zmodyfikować budowę spadochronu. Dopuszczenie do prób uwarunkowane było spełnieniem ścisłych parametrów dotyczących ciężaru i wymiarów CanSata. Nasza konstrukcja spełniała wszystkie regulaminowe wymagania i została zakwalifikowana do finałowego lotu na rakiecie.

29 czerwca od godz. 8.55 do 18.15 trwała główna kampania startowa. CanSaty – po dwa naraz – były wystrzeliwane za pomocą rakiet na wysokość jednego kilometra. Do bazy startowej dowożone były równocześnie po cztery zespoły.

Nasz CanSat wystrzelony został o godz. 13.21. Po 11-sekundowym locie opuścił rakietę i przez 2 minuty i 50 sekund opadał na spadochronie.  Przez cały czas nadawał do stacji naziemnej wszystkie parametry lotu. Transmisja radiowa trwała przez 4 godziny po wylądowaniu, aż do rozładowania akumulatorów łazika. Podczas opadania nasz CanSat nie był widoczny, więc miejsce lądowania nie było znane. Za pomocą telemetrii określiliśmy dokładny azymut, aby łatwiej go było znaleźć ekipie poszukiwawczej.

Nasz CanSat został odnaleziony dopiero po kilku godzinach niedaleko od oceanu. Dwie drużyny nie odzyskały swoich CanSatów. Po powrocie do hotelu i kolacji, wszystkie zespoły zajęły się opracowaniem danych uzyskanych podczas misji. Trwało to do późnych godzin nocnych. Na ich podstawie należało przygotować końcową prezentację.

Następnego dnia od godz. 9.00 w bibliotece miejskiej, w obecności jury i wszystkich uczestników konkursu, odbywały się prezentacje finałowe. Zadaniem drużyn było przedstawienie wyników naukowych uzyskanych podczas misji CanSatów. W przypadku niepowodzenia części lub całości misji, należało przedstawić jego prawdopodobne przyczyny oraz zaproponować środki zaradcze na przyszłość. Prezentacje trwały do godz. 17.00. O godz. 18.30 odbyła się ceremonia zamknięcia z ogłoszeniem wyników konkursu.

Ostatniego dnia zaplanowano dzień edukacyjno-rekreacyjny. Uczestnicy odwiedzili dwie najważniejsze infrastruktury kosmiczne w Santa Maria. Pierwsza to jedna z czterech atlantyckich stacji RAEGE (Rede Atlântica de Estações Geodinâmicas e Espaciais). Prowadzone są w niej badania z radioastronomii, geodezji i geofizyki. Archipelag Azory znajduje się na styku trzech wielkich płyt tektonicznych, więc jest to idealna lokalizacja dla badań naukowych. Stacja posiada  również 12-metrowy radioteleskop.

Drugą zwiedzaną placówką była stacja ESTRACK (European Space Tracking). Europejskie Centrum Operacji Kosmicznych (ESOC) obsługuje osiem takich naziemnych stacji w ramach europejskiej sieci śledzenia przestrzeni kosmicznej.  Stacja jest wykorzystywana do odbioru danych i telemetrii w czasie rzeczywistym rakiet startujących z kosmodromu ESA w Kourou w Gujanie Francuskiej. Obsługuje różne statki kosmiczne ESA i ułatwia komunikację między operatorami naziemnymi a sondami naukowymi, takimi jak XMM-Newton i Mars Express.  Podobne sieci są obsługiwane przez USA, Chiny, Rosję, Japonię i Indie.

Na końcu wszyscy uczestnicy mieli okazję podziwiać piękną atlantycką zatokę Săo Lourenço Bay. Żadne zdjęcie nie odda klimatu tego miejsca. Z otaczających wzgórz w kształcie połowy krateru wulkanicznego, w kierunku Atlantyku, schodzą kaskady tarasów z poletkami uprawnymi. W bazaltowych ścianach rosną winnice, które chronią je przed wiatrem i deszczem. Kamienne budowle rozciągają się od szczytu urwiska do białej piaszczystej plaży i krystalicznie czystych wód morskich poniżej.

Po tych atrakcjach – ostatnim etapem wyprawy był lot powrotny do Polski. Nie bez znaczenia były niesamowite widoki z wysokości 10 kilometrów podczas przelotów. W obie strony lecieliśmy łącznie aż siedmioma samolotami, więc każdy mógł się napatrzeć do woli.

Stream wideo z kampanii startowej na Azorach:

https://www.facebook.com/CanSatieros/videos/1956127831063934